Jlir. Feith Lezoekl
Nederlandse
opgravingsexpeditie
in Egypte
Voor het huis van de opgravers. V.l.n.r.:
dr. A. Klasens, Ali, de kok, de heer
E. C. Kettner, mevr. Feith, mevr. Kettner,
jhr. P. R. Feith.
thans te zien zijn bij het dorp
Mitrahina, ten zuiden van Cairo.
In deze tijd werden ook de grond
slagen gelegd van een beschaving
die nog 3000 jaar lang in het Nijl-
dal zou heersen en waarvan wij
de prachtige produkten in onze
musea kunnen bewonderen. Te
vens werd toen het hiëroglyfen-
schrift in gebruik genomen en uit
deze tijd hebben wij de oudste
Egyptische inscripties.
Eerste koning
Tijdens zijn recent verblijf in Cairo
heeft onze directeur jhr. P. R. Feith
met zijn echtgenote, in gezelschap
van de heer en mevrouw Kettner,
administrateur-délégé van de brou
werij van de Société de Bière
,,Les Pyramides", een bezoek ge
bracht aan een Nederlandse op
gravingsexpeditie in Aboe-Roash.
Wij zijn de leider van deze
expeditie, dr. A. Klasens, conser
vator aan het Rijksmuseum van
Oudheden te Leiden, zeer erken
telijk voor zijn relaas over deze
opgravingen dat wij van hem
mochten ontvangen, hetwelk wij
dan ook gaarne voor u hierbij
publiceren.
REDACTIE.
Op 10 april van dit jaar is de rust
in het Egyptische dorp Aboe-
Roash teruggekeerd, die geduren
de meer dan twee maanden was
verstoord doordat de leden van
een Nederlandse expeditie zich
daar hadden gevestigd om in de
woestijn nabij het dorp te zoeken
naar resten van de oude Egypti
sche beschaving.
Aboe-Roash kan men van Cairo
uit op twee manieren bereiken.
Een brede weg leidt van de hoofd
stad naar de pyramiden van Gize,
maar vlak vóór men de woestijn-
rand heeft bereikt waarop zich
deze reusachtige koningsgraven
verheffen, slaat men af naar het
noorden en na ongeveer negen
kilometer bereikt men het dorp
dat op de grens van de woestijn
en het bebouwde land is gelegen,
daar, waar zich plotseling een
bergmassief met grillig gevormde
rotspartijen verheft uit de een
tonige golvende zandvlakte. Een
andere weg gaat door het vlakke,
groen-bebouwde en met kanalen
doorsneden land van de Egyp
tische Delta.
Nabij de imposante gebouwen van
de brouwerij van de Bière „les
Pyramides" passeert men de
spoorweg van Cairo naar Boven-
Egypte en dan slingert de weg
door een aantal schilderachtige
dorpen en men ziet uit de verte
reeds de hoogste top van de ber
gen van Aboe-Roash, waarop zich
de povere overblijfselen bevinden
van een pyramide die in dezelfde
tijd gebouwd is als de pyramiden
van Gize, ong. 2500 v. Chr.
Maar in de vlakte, aan de voet
van die bergen, bevinden zich
resten van een nog oudere periode,
3000 v. C., de tijd dat voor het
eerst in de geschiedenis Egypte tot
een eenheid werd, een rijk dat
door één koning werd geregeerd
die zijn residentie bouwde in
Memphis waarvan de ruïnes nog
Groot was onze vreugde toen wij
inderdaad een inscriptie vonden
en wel van de eerste koning die
over het verenigde Egypte heeft
geregeerd. De naam van deze ko
ning was geschreven op een kruik
die werd aangetroffen in een klein
graf uit kleistenen opgebouwd in
een diepe kuil in het zand. Dit
graf nu was een van de vele gra
ven van een grafveld dat hier
5000 jaar geleden was aangelegd
en dat nu door onze expeditie was
blootgelegd.
Dit blootleggen geschiedt door een
aantal arbeiders die speciaal voor
dit werk geschoold zijn en die uit
een dorp in Boven-Egypte, Koeft
genaamd, en zelf heten zij dan ook
Koefti, worden aangeworven.
Deze Koefti verwijderen met hun
houwelen de toplaag van zand en
stenen die zich boven de oude
graven bevindt en wanneer dan
de eerste sporen van een graf zich
aftekenen gaan zij voorzichtig te
werk met messen en kwastjes om
zonder beschadiging aan het licht
te brengen wat hier eenmaal aan
het woenstijnzand werd toever
trouwd. De ballast van zand en
puin wordt ondertussen in mand
jes weggedragen door arbeiders uit
het dorp zelf.
Uit graven dus verwerven wij
onze kennis over de oude Egypti
sche beschaving. Geeft ons dit een
eenzijdige voorlichting? Neen,
want volgens de oude Egyptena-
ren leeft de dode voort in zijn graf
en hij krijgt in het graf mee dat
gene wat hij ook in het leven
nodig heeft. In de eerste plaats is
dat spijs en drank (bier en wijn),
dat hem in kruiken en schalen van
6
