Voorjaa rsmoeheicl
9
16
Nu de lammetjes in de wei dartelen, de natuur zich begint op te doffen
en sommige dieren de winterslaap van zich afschudden, zijn er mensen,
die van de komst van de lente minder kunnen genieten dan ze ver
wachten. 2e voelen zich niet helemaal fit en gauw vermoeid bij licha
melijke inspanning. Bovendien is hun geest minder vlug dan anders.
Het is niet, dat ze zich echt ziek voelen, maar het is meer een gevoel
van loomheid, dat ze als een last met zich meedragen. Er is in hen niets
van de uitbundigheid, die men juist in de lente 7.011 verwachten. Ze
vinden, dat ze aan vakantie toe zijn, hun werk gaat hun niet zo goed
af als anders. Twee factoren spelen hierbij een rol, het vitamine D en
het vitamine C.
Een tekort aan vitamine D ver
oorzaakt vermoeidheidsverschijn
selen. Voor de vitamine D-voor-
ziening is ons lichaam vrijwel
geheel aangewezen op de zon.
Onder invloed van haar ultra
violette straling ontstaat het vita
mine D in de huid en wordt
vandaar met de bloedstroom door
het hele lichaam gebracht.
Het is een belangrijke stof, die
bepaalt hoeveel kalk door de darm
uit het voedsel wordt opgenomen
en die bovendien een regelende
invloed heeft op het afzetten van
deze kalk in het beenderstelsel.
Vitamine D-tekorten uiten zich
dan ook vooral bij kinderen, in
de vorm van Engelse ziekte (ra
chitis). Dat is ook begrijpelijk om
dat bij het kind de opbouw van
het beenderstelsel in volle gang is.
Het heeft daarvoor nodig kalk,
fosfor en vitamine D, alle drie in
grotere hoeveelheden dan de vol
wassene.
Het toedienen van kalk en fosfor,
als er een tekort bestaat aan vita
mine D, heeft geen zin, want deze
verlaten het lichaam onder die
omstandigheden even snel als ze
erin zijn gekomen. Als bron voor
kalk en fosfor is melk het beste.
De volwassene heeft minder van
deze stoffen nodig, maar toch
meer dan men veelal denkt. Het
is niet zo, dat het beenweefsel, dat
in onze jonge jaren is gevormd ge
durende het hele leven, onver
anderd blijft. Ook in het been
weefsel heeft stofwisseling plaats.
Dat wil zeggen, dat uit het been
kalk in het bloed wordt opgeno
men en dat weer nieuwe kalk door
het bloed aan het beenderweefsel
ter beschikking wordt gesteld.
Zoals wij in onze kamers van tijd
tot tijd een nieuw behangetje
nemen, zo wordt ook het been
weefsel steeds vernieuwd. Bij dit
vernieuwingsproces speelt vita
mine D een belangrijke rol. In
perioden, dat er weinig zon is, of
waarin de afstand die de zonne
straling naar de aarde moet afleg
gen zo groot is, dat ultraviolette
straling, die het vitamine D in
onze huid vormt, eruit verdwenen
is, ontstaat, als de voorraad die in
de zomer is gevormd, uitgeput
raakt, een tekort aan vitamine D.
Dit vitamine komt in onze voe
dingsmiddelen niet of nauwelijks
voor. Alleen margarine, waaraan
het soms wordt toegevoegd, bevat
een redelijke hoeveelheid.
Het eten van veel vetten, zoals
margarine, heeft het bezwaar, dat
men er dik van wordt en daarom
kunnen wij dit tekort beter op een
andere manier wegwerken. Lever
traan, vitamine D-druppels en
tabletten of hoogtezonkuren zijn
daarvoor de aangewezen midde
len.
De andere factor, die een rol
speelt bij het totstandkomen van
de voorjaarsmoeheid, is een tekort
aan vitamine C. Dit vitamine
komt in zeer vele levensmiddelen
voor, vooral in de groene groen
ten, vruchten en ook in aardappe
len. De moeilijkheid met het
vitamine C is, dat het zo gemak
kelijk verloren gaat. Door verwar
ming, door bloot stellen aan de
lucht, zoals gebeurt bij laten staan,
fijnmalen en -hakken van voedsel
door oplossing in vloeistof, zoals
bijv. in water, waarin de groente
wordt gekookt, verdwijnt het vi
tamine C. Daarom is het 7.0 be
langrijk iedere dag een kleine
hoeveelheid rauwkost te eten, de
groente met weinig water op te
zetten en niet te lang te laten sud
deren, de aardappelen in de schil
te koken, en zo min mogelijk rest
jes tot de volgende dag te bewaren.
Maar ook al neemt men al deze
maatregelen, dan nog is er een
grote kans, dat er 's winters te
korten ontstaan doordat de mees
te wintergroenten weinig vitamine
C bevatten. Omdat het een zeer
belangrijke rol speelt bij de wer
king van een groot aantal organen
en o.a. bijdraagt aan de weerstand
van ons lichaam tegen infectie
ziekten, is het noodzakelijk dat
tekort zoveel mogelijk aan te vul
len.
Dit heeft dan bovendien het
voordeel, dat de voorjaarsmoeheid
wordt voorkomen of verdwijnt.
Vitamine C treffen we vooral aan
in sinaasappels, citroenen, grape
fruits, aardbeien en tomaten. De
laatste twee zijn er nog niet en de
eerstgenoemde zijn nogal prijzig.
Als ze erg duur zijn, kan men het
tekort goedkoper aanvullen door
tabletjes vitamine C in te nemen,
waarvan 1 tot 2 voldoende zijn.
Het bestrijden van de voorjaars
moeheid is dus niet moeilijk en
het is de moeite van het proberen
altijd waard, want in het voorjaar
moeten we samen met de natuur
vrolijk en uitbundig kunnen zijn,
daar is het tenslotte lente voor.
G. C. SOETERS, Arts
(Geef mij maar een pilsje! Red.)
