een vorstelijke cognac
Begin dit jaar breidde de Gedistilleerd en Wijngroep Nederland haar assortiment uit met de
3-sterren cognac Grand Monarque. Een tweede uitbreiding volgde in juli met de introductie van
Grand Monarque VS.O.P. - Fine Champagne.
Omdat cognac een drank is met een eeu
wenoude traditie is een stap terug in de
geschiedenis beslist de moeite waard. Al in
het begin van de 17e eeuw maakten Franse
wijnbouwers in de streek rondom La
Rochelle de eerste cognac door hun wijnen
te distilleren. Al leek deze scherpe drank
nog weinig op de hedendaagse cognac, het
was een soort wijnextract dat met water
moest worden aangelengd, het was de basis
voor Frankrijks beroemdste eau de vie. In
de 18e eeuw wordt de kwaliteit van de cog
nac sterk verbeterd en krijgt het produkt
overal in Europa bekendheid. Dit is ook de
eeuw waarin bekende Franse wijnhuizen
worden gesticht en je zou kunnen zeggen
dat het de gouden eeuw voor de cognacs
was. Maar helaas... net als in de overige
wijnbouwgebieden slaat ook hier de Phyllo
xera (druifluis) toe en vernietigt tussen 1880
en 1890 alle wijngaarden. Maar na inten
sieve herbeplanting komt de produktie
weer op gang en hoewel enigszins veran
derd van karakter, cognac is nog steeds een
drank van hoge kwaliteit.
DE COGNACSTREEK
Het produktiegebied van cognac ligt langs
de noordelijke oever van de Gironde in de
streek die tussen Royan en La Rochelle
De speciale distilleerketels 'alembic charen-
tais' geheten.
De kuiper aan 'twerk. Elke fust gaat tenminste
veertig tot vijftig jaar mee.
wordt ingesloten door de Atlantische Oce
aan. In 1909 werd zelfs wettelijk vastgelegd
welke departementen of gedeelten daarvan
tot de streek behoren. Centrum van de
streek, hoe kon het ook anders, is het stadje
Cognac. Het land is er vlak of licht golvend
en er zijn zes gebieden die, ook weer vol
gens die wet van 1909, als belangrijkste
wijnbouwareaal gelden. Het voert te ver
om ze allemaal in dit artikel te behandelen
maar twee ervan willen we toch graag noe
men. Dat zijn de Grande Champagne en de
Petite Champagne. Uit deze streken
komen namelijk de beste en duurste cog
nacs. De duurste omdat zij de meeste tijd
nodig hebben om hun top te bereiken en de
beste omdat zij hun kwaliteit het langst
vasthouden. Samen vormen deze gebieden
de Fine Champagne en alleen cognac die
bereid is uit wijnen waarvan minstens 50%
uit de Grande Champagne en de rest uit de
Petite Champagne afkomstig is, mag de
term Fine Champagne aan zijn naam toe
voegen. De Grand Monarque V.S.O.P is
zo'n cognac en u zult nu begrijpen waarom
wij speciaal deze twee gebieden hebben
genoemd.
De 'fijne neus' van de melangeur.
WIJN WORDT COGNAC
De drie belangrijkste druiverassen voor
cognac zijn de saint-émilion (ugni blanc),
de folie blanche en de colombard. Het zijn
alle witte druiven en de meest aangeplante
(90%) is de saint-émilion. Het is een drui-
veras met een hogere zuurgraad en het
levert wijn met een laag alcoholgehalte en
dat is nu precies wat de wijnbouwer ver
langt. De hoge zuurgraad zorgt ervoor dat
na de distillatie het jonge distillaat zijn
karakter kan ontlenen aan het hout waarin
hij rijpt. Een laag alcoholgehalte betekent
dat er meer wij n nodig is voor het distillatie
proces waardoor de cognac een rijker bou
quet krijgt. Om cognac genoemd te worden
moet de wijn (na twee maal te zijn overge
haald) in het cognacgebied worden omge
zet tot esprit. De wet vereist dat hiervoor
speciale ketels worden gebruikt. Dit zijn
klassiek op hout of gas gestookte ketels van
het type dat al ruim een eeuw gebruikt
wordt. Zoals reeds gezegd cognac is een
zaak van traditie. In vogelvlucht schetsen
wij nu de bereiding van cognac. De drui
ven, die in de herfst worden geplukt, wor
den allereerst heel voorzichtig geperst want
er mag niet teveel pectine en tannine uit de
druiveschillen in de wijn terecht komen. Na
een snelle vergisting van ongeveer een
week begint de distillatie.
De distillatie van cognac bestaat uit twee
fasen (overhalingen), wat hierna overblijft
is een produkt met een hoog alcoholgehalte
(40%) waarin de aroma's van de wijn zijn
geconcentreerd. Hierna volgt een zeer
belangrijk onderdeel van het produktiepro-
ces: het rijpen in eikehouten fusten. Cog
nac ontleent zijn tint, een deel van zijn spe
cifieke smaak en karakter namelijk aan het
gebruikte hout. Voor de fusten mag alleen
eikehout worden gebruikt afkomstig uit de
bossen van Limousin en Troncais. Deze
houtsoort is poreus en maakt het mogelijk
dat de fusten kunnen 'ademen'.De cognac
blijft tenminste anderhalf jaar op fust, een
jaar op nieuwe en de rest van de tijd op
oude fusten. Het mengen van de cognacs,
het laatste en beslissende gedeelte van het
proces, geschiedt door de melangeurs. Alle
cognacs zijn melanges die cognacs uit ver
schillende gebieden en van verscheidene
jaargangen bevatten. Elk huis heeft zijn
eigen stijl en het mengen is een zaak van
verfijnde smaak en gedegen vakkennis om
die stijl 'door de eeuwen heen' te kunnen
bewaren.
GARANTIE VAN KWALITEIT
Tenslotte nog wat informatie over de etiket-
a
Grand Monarque VS.O.P