Darlant du Min
Wanneer de naam Bergerac valt, denken velen onmiddellijk aan de heldhaftige ridder die met
zijn abnormaal grote neus de door hem zeer beminde jonkvrouw niet durfde te benaderen.
Mogelijk zullen sommigen weten, dat in de Franse literatuur een bekend schrijver zich tooide
met de naam Cyrano de Bergerac, geboren te Parijs in 1619, tijdgenoot van Molière. Wat wijn
betreft, zullen vooral ouderen onder ons denken aan op Sauternes gelijkende zoete wijnen. In
"Lodewijks Wijngids" staat onder het hoofd "Bergerac" niets anders dan: "Voortreffelijke
likeurwijnen". In onze dagen mogen we spreken van veelsoortige wijnen uit Bergerac.
DOOR J. ZELLENRATH
De veelsoortige wijnen
uit Bergerac
Bergerac is een oud stadje dat al in 1254
het privilege van vrije stad verkreeg van
Henry III van Engeland. Om te begrijpen
wat de koning van Engeland daarmee te
maken had, moeten we teruggrijpen naar
een zeer belangrijke periode in de historie
van Frankrijk en met name dit zuidweste
lijke deel "de Aquitaine".
Het huwelijk tussen Lodewijk VII, koning
van Frankrijk, en het 15-jarige meisje
Eleonore d'Aquitaine was geen gelukkige
verbintenis geweest en werd in 1152 offi
cieel door het Concilie van Beaugency ont
bonden. In datzelfde jaar hertrouwde
Eleonore met Hendrik II Plantagenet,
graaf van Anjou, hertog van Normandië,
die in 1154 koning van Engeland zou wor
den. Uit dit huwelijk werd genoemde
Henry III geboren.
"Un vin qui a du nez.
opgelegd om bepaalde toezeggingen van de
inwoners van Bergerac af te dwingen. Pas
de 16e januari 1255 komt een overeen
komst tot stand volgens welke wijnen uit
Bergerac weer naar Engeland, Schotland
en Ierland geëxporteerd mogen worden.
Dit betekent voor de wijnhandel het begin
van goede tijden en snelle uitbreiding van
beplante oppervlakte. Daaraan komt plot
seling een einde met de slag bij Castillon,
waar Talbot de Engelsen versloeg en dit
gewest onder de kroon van Frankrijk
bracht. Daarmee komen onze lage landen
in het verhaal. De grote afnemers van wij
nen uit Bergerac werden Holland en enkele
Duitse staten. Bergerac was in de tijd van
geloofsvervolging een bolwerk van protes
tantisme. Getuige daarvan zijn nog talrijke
vestingen en kastelen, in onze dagen inge
richt als musea van geschriften. Velen
vluchtten naar ons land en vestigden een
levendige wijnhandel. Het waren voorna
melijk de zoete witte wijnen die via Dor-
dogne en Gironde over zee naar ons land
verscheept werden.
Eleonore had als bruidsschat het hertog
dom Guyenne (Aquitaine) meegebracht
dat maar liefst een gebied omvatte vanaf de
Loire tot aan de Pyreneeën en van de
Atlantische Oceaan tot diep in het binnen
land, de Cévennes, meer dan een kwart van
het huidige Frankrijk. Het is een bewogen
deel van de geschiedenis van Frankrijk, de
tijd van de opeenvolgende, desastreuse
kruisvaarten en de honderdjarige oorlog
met Engeland om de Aquitaine weer onder
Franse kroon van de Capétiens te brengen.
Het is verleidelijk om hierbij langer stil te
staan, omdat in dit tijdperk niet alleen de
grondslag van het hedendaagse Frankrijk,
maar ook van Vlaanderen en onze gewes
ten ligt. De tijd van Richard Leeuwenhart
(1157-1199), het begin van de geschiedenis
van Engeland als deel van Europa. Alle
maal erg belangrijk en interessant maar
waar het in onze beschrijving om ging, was
dat de Aquitaine gedurende drie eeuwen
vanuit Engeland werd geregeerd en het
stadje Bergerac stadsrechten verkreeg van
de koning van Engeland.
BEGIN VAN EEN WIJNCULTUUR
Hoewel waarschijnlijk de Romeinen hier
als eersten de wijnstok plantten, moeten
we het begin van een wijncultuur in de
zojuist besproken periode zoeken. De eer
ste geschriften over de wijnen van Bergerac
zijn afkomstig uit Engeland. Merkwaardig
genoeg zijn dit documenten die betrekking
hebben op het embargo dat Hendrik III,
zoals we uit het voorgaande weten koning
van Engeland, als economische sanctie had
11
