Waaraan denk je het eerst wanneer de naam Madeira voor de geest komt: aan het toeristische
eiland ten westen van de Marokkaanse kust of aan het nostalgische glaasje wijn, dat een sfeer
oproept van heimelijke wellust uit een rijk verleden in het rijk van de rijken.
Romantisch is deze kleine archipel. De ber
gen liggen glooiend uitgezaaid als getuigen
van vulkanische oorsprong. Het paradijse
lijke klimaat zorgde voor weelderige plan
tengroei. De mens voelt zich hier beschut
en beschermd tegen alles wat hem zou kun
nen schaden. Hier woonde George Sand
„lange tijd en schreef in lyrische termen over
dit eigen wereldje.
GUNSTIG KLIMAAT
Suikerriet en bananenteelt zijn de belang
rijkste culturen. Maar wijn is van oudsher
het belangrijkste landbouwprodukt.
Madeira betekent hout en het schijnt dat
hout een belangrijke grondstof vormde
voor de vruchtbare laag waarin de
wijnstokken zijn geplant op een vulkani
sche bodem. Het voor plantengroei gunsti
ge klimaat zorgde voor een nieuwe vegeta
tie wanneer bossen waren platgebrand.
Veelal waren elders woestijnen de trieste
gevolgen van dergelijke rampen.
Madeira behoorde sinds 1419 aan Portugal
en om die reden wordt Madeira-wijn altijd
in samenhang met andere Portugese wijnen
genoemd.
VIER DRUIVERASSEN
Sinds een aantal jaren is het eiland auto
noom en economisch steeds minder afhan
kelijk van het verre Portugal.
De wijnstok groeit hier in prieelbouw - over
latwerk op hoge staken. Daaronder in de
schaduw kan men de hevige hitte 's zomers
ontwijken. Tijdens de pluk knippen de
oogsters de druivetrossen boven hun
hoofd. Onder deze beschutting worden ook
wel andere gewassen aangeplant.
Madeira-wijn, ook wel Madeira, wordt on
derscheiden naar vier druiverassen. Voor
de zoete wijnen Malvasia en Boal of Bual
naast Verdelho en Sercial voor de minder
zoete tot droge variëteiten.
Er is verwantschap tussen de wijn en het
suikerriet. Aan de voor Madeira bestemde
wijn wordt namelijk in etappes het gedistil
leerde sap van suikerriet toegevoegd -
eigenlijk dus wat wij in het algemeen betite
len als Rhum. Let er wel op, dat aan sherry
en port gedistilleerde wijn wordt toege
voegd. Net als sherry wordt Madeira soms
in Solera-systeem gemaakt wat in dat geval
op het etiket kan worden vermeld. Echter
is het niet meer toegestaan de wijn uit de
oudste criadera als jaartal op te geven zoals
in de vorige eeuw wel gebeurde. Daarbij
kon de indruk worden gewekt dat men een
Madeira van meer dan 100 jaar oud onder
de kurk had, terwijl in feite het overblijven
de spoortje uit de eerste vaten in de Solera
die leeftijd kon hebben.
EVENWICHTIG
Madeira-wijn - en dat proeft men ook - is
een produkt van verhitting. De gerede wijn
wordt lange tijd (drie tot zes maanden) in
warme ruimten opgeslagen, estufas of estu-
fades genaamd. Zowel zonnehitte als
kunstmatige verwarming zorgen voor een
temperatuur rond de 50°.
Het is zaak zowel de lagerperiode als de
temperatuur zorgvuldig te bewaken. Te
snelle of te langdurige verhitting geeft aan
Madeira een branderige smaak. Te lange
PORTUGAL
t'. .at f 'U
