Darlant du m
Met ons derde artikel, gewijd aan de wijnen die over een lengte van 200 km langs de
Rhone worden gewonnen, belanden we in het zuidelijke, meest produktieve gedeelte.
Al wie dit gebied als toerist heeft bezocht, is verrukt over de schoonheid van dit sterk
afwisselende landschap, gestoffeerd met pittoreske dorpjes waar het zó stil is, dat men
zich afvraagt of er wel mensen wonen.
DOOR J. ZELLENRATH
Hier heerst een heel ander klimaat dan in
het eerder besproken noordelijke produk-
tiegebied, waar we te maken hebben met
zeer koude winters en waar 's zomers een
enkele regenbui de al te grote hitte wat
komt temperen. De zomers in het zuiden
zijn bijna subtropisch. Gemiddeld hon
derd dagen per jaar waait hier de beruchte
Mistral die alles waar hij langs strijkt tot
op de draad uitdroogt. De bodem is bik
kelhard en ontoegankelijk.
LEGENDE
Uit een legende vernemen we hoe Paus
Clemens V hier de eerste wijngaard
plantte. Op een prachtige herfstavond was
de goedheilige op weg om de vorderingen
in de bouw in ogenschouw te nemen van
de nieuwe residentie op de plek waar reeds
eerder, sinds het jaar 830, een kasteel had
gestaan: chateau neuf. Hij leunde op een
kruis dat hem tot wandelstaf diende en
ging moeilijk voort over de met stenen be
zaaide harde grond waar niets, zelfs geen
bramen, wilden groeien. In vrome onrust
hief hij het gelaat ten hemel en riep:
"Seigneur, hoe kunt gij een zo ondankba
re, ruwe bodem laten voortbestaan temid
den van Uw prachtige schepping rond
om". En ziet, het wonder gebeurde. Het
heilige kruis zakte in de grond en begon te
bloeien. Er ontwikkelden zich de mooiste
druivetrossen die ooit tot het maken van
wijn waren voorbestemd geweest. Cha-
teauneuf-du-Pape was geboren.In onze
dagen is de historie tastbaar aanwezig
rond de ruïnes van het kasteel dat lange
tijd gediend heeft als zomerverblijf voor
de in Avignon residerende pausen.
Tot het einde van de 12e eeuw was het de
vesting van de Tempeliers, die, omdat ze
te rijk en te machtig waren, door Philips de
Schone werden gevangengezet en ver
dreven. Bij het verdrag van Parijs in 1229
werd Chateauneuf aan de kerk van Rome
toegewezen wat er de oorzaak van werd,
dat later de pausen zich daar zouden vesti
gen. Ook de Hugenoten hebben een stem
pel op de historie gezet. Pausen en
koningen bepaalden een turbulente perio
de van rijkdom en verval, waarbij geweld
en romantiek afwisselend de kleur bepaal
den.
NATUURLIJK HOOG
ALCOHOLPERCENTAGE
Vroeger werd aan de naam Chateauneuf
nog Calcenier toegevoegd wat kalkoven
betekent. Dat duidt er dus op, dat er kalk
in de bodem aanwezig is en kalk, zo weten
we, bevordert veel kleur en suiker in de
wijn die uit druiven van deze bodem komt.
Een hoog alcoholpercentage op natuurlij
ke wijze uit de druivesuiker verkregen, is
dan ook één van de kenmerken van de wij
nen uit het zuidelijke deel van de Rhóne.
Diepe rode kleur en hoog alcoholgehalte
zijn o.a. de kenmerken van een Chateau-
neuf-du-Pape, de wijn die we nu zo onge
merkt aan het bespreken zijn. Wie aan de
grote Rhónewijnen denkt, moet ook wel
automatisch bij Chateauneuf-du-Pape te
recht komen. In nogal wat literatuur over
wijn en zeker wanneer die geschreven is
door mensen uit de zuidelijke Rhóne zelf,
wordt Chateauneuf-du-Pape geprezen als
de beste wijn van Frankrijk. Daarmee zal
lang niet iedereen het direct eens zijn,
maar wel staat vast, dat hier wijnen van-
Klaprozenpracht te midden van de wijngaarden
daan komen die, individueel als ze zijn,
soms van zeer grote klasse zijn.
Het minimum alcoholpercentage voor
Chateauneuf-du-Pape is het hoogst voor
Franse wijnen met A.O.C., namelijk
12'/2%, maar niet zelden wordt op natuur
lijke wijze meer dan 15% bereikt.
De restricties in de bepalingen voor de
Appellation Chateauneuf-du-Pape zijn
uitvoeriger dan voor veel andere wijnen
het geval is. De voorgeschreven snoeiwij-
ze is de "Gobelet" - de vrijstaande struik
die aan de wijngaarden een bijzonder
aspect geeft. Opbinden van de wingerd
langs draden of op andere wijze is
verboden.
Elke vorm van kunstmatig opvoeren van
het alcoholpercentage, welke dan ook, is
verboden. Het besproeien van de wijn
gaard, wat bijna overal verboden is, wordt
hier in extreem droge periodes onder
bepaalde voorwaarden toegestaan. De wet
zegt hierover: er mag hooguit tot 15
augustus worden gesproeid en nooit meer
dan tweemaal per oogstperiode.
VELE DRUIVESOORTEN
Het wijnmaken is hier, meerdan ergens an
ders, een zaak van persoonlijk inzicht van
de wijnbouwer. Niet minder dan dertien
blauwe en witte druivesoorten worden van
oudsher toegelaten voor de wijnen met
recht op de Appellation Controlée. Het
wijnbedrijf is hier nog geheel in parti
culiere handen en het is aan de zelfstandi
ge ondernemer om te besluiten welke drui-
verassen hij voor de door hem in de handel
te brengen wijn zal aanplanten en gebrui
ken. In een heet en droog klimaat kan men
slechts zelden met één druivesoort
volstaan.
Voor de blauwe druiven en dus de rode
wijnen, heeft hij de keuze uit: de Gre-
nache, vurig en rijk aan alcohol, wat eni
germate kan worden afgezwakt in combi
natie met de mildere Cinsaut.
Het toevoegen van de Mourvèdre kan een
overweging zijn om de neiging naar oxy-
datie tegen te gaan.
Een goede combinatie is ook Syrah-Cin-
sault-Carignan - de laatste vooral om zijn
rendement.
18
WIJNEN m DE RHONE 3