formatie van extreem rijke lieden die her en der hun nederzettingen hadden. Eén daarvan was de van kolossaal dikke muren geconstrueerde burcht d'Aiguilhe. Voor de naar Saint-Jacques-de Compo's- telle trekkende pelgrims fungeerde hij als rustpunt en schuilplaats. Men moet zich indenken dat de wegen in die tijden niet verhard waren en onveilig, de pelgrims gingen moeizaam voort, zongen hun lie deren en zegden hun gebeden, 's Avonds aangekomen moesten ze vuil en vermoeid de heuvel opklimmen naar de bescher ming biedende vesting en dan de volgende dag in de wijngaard werken om kost en in woning te betalen. Vandaag de dag is het al geen sinecure om op een warme dag deze trip te volbrengen, laat staan toen. In 1461 komt het kasteel in bezit van de vorstelijke familie d'Albret en wordt resi dentie. Daarna dient het vanaf 1491 als buitenverblijf voor de burgemeester van Bordeaux, Berthoumieu Dieusayde, en later in 1573 van de Leberthons - bekend als parlementariërs. Rondom het kasteel, zoals meestal het geval, ontstaat een woongemeenschap, uitgegroeid in onze dagen tot het charmante plaatsje St.— Philippe d'Aiguilhe met 370 inwoners. Het ligt op een heuvel 123 meter hoog, waar men vanaf de watertoren een schit terend uitzicht heeft over de omgeving en op heldere dagen tot 50 kilometer ver kan zien. Op de balustrade staat aangegeven waar naar men kijkt, vertrouwde namen als Bergerac, Saint-Emilion, Castillon, Saint-Michel de Montaigne. Van het oorspronkelijke kasteel is slechts een ruine over, de dikke muren die de eeu wen hebben doorstaan, getuigen van de macht die van deze seigneurie eertijds moet zijn uitgegaan. De familie Sztark woont in een voormalig bijgebouw, vroe ger dienend als bakkerij maar nu geheel aan de eisen van onze tijd aangepast als woning. Enkele van de arbeiders wonen in de gebouwen terzijde, waar vroeger in lange rijen naast elkaar de pelgrims slie pen. "LE VIGNOBLE" (DE WIJNGAARD) De leeftijd van de wijnstokken, verdeeld over verschillende percelen, varieert van één tot vijftig jaar. Met een zekere piëteit bekijken we zo'n oude wijngaard waar al heel wat stokken na jaren produktief te zijn geweest, zijn uitgevallen. Er zijn lege plekken ontstaan maar de zeer sterke zijn overgebleven en brengen de mooiste wij nen voort, die gemengd zullen dienen om hun rijkdom aan de wijn van jongere plan ten te verlenen. Heel anders ziet een jonge aanplant eruit. Daar staan dunne staken met aan de voet onooglijk kleine twijgjes, nauwelijks zichtbaar met slechts een enkel blad rond om beschermd door gaas tegen konijnen en andere dieren die malse plantjes zou den opknabbelen. Gewijde grond is het waar de geschiedenis voortleeft in vondsten die erop wijzen dat de Romeinen hier reeds zorgden voor toe voer van water met uit steen gehouwen go ten. Er zijn overblijfselen van wat eens broeikassen moeten zijn geweest. Een duiventoren met daarin als zeer zeldzaam geworden curiositeit een ronddraaiende ladder. Primitief werd dit toestel honder denjaren geleden gemaakt uit onbewerkte boomstammetjes, die rond een verticale as draaien. Aan de binnenkant van de muren zijn kleine ruimten uitgespaard waarin het duivenpaartje eertijds nestelde. Met behulp van de ronddraaiende ladder kon men de jonge duiven pakken die gol den als een bijzondere lekkernij. Daar naast was de mest van de duiven een hoog gewaardeerde gift aan de bodem van de wijngaard, waarmee met overleg moest worden omgegaan omdat een te sterke concentratie de kwaliteit van de vruchten zou kunnen schaden. Gaande langs zijn bezit, wijst de heer Sztark met verontwaardiging op de aan grenzende wijngaard, waar men met be strijdingsmiddelen alle onkruid heeft ver nietigd. Sporen van dit soort bestrijdings middelen zijn gevonden in wijnen die al drie jaar op fles waren. Op d'Aiguilhe wordt het onkruid omgewoeld met een soort eg, die achter een tractor is gespan nen. Er staan niet minder dan 107.000 wijn stokken aangeplant in de wijngaarden die tot het kasteel behoren. In Frankrijk noemt men een eigenaar die zelf oogst en ver werkt: "Propriétaire récoltant". Zo on derscheidt men een "propriétaire", d.i. meestal de wijnboer die zijn druiven aan de handelsfirma verkoopt, en de "négo- ciant'die de druiven of de most of de nog niet gebottelde wijn verder bewerkt en in de handel brengt. Drie functies dus die de heer Sztark alle zelf vervult; hij is dus pro priétaire récoltant. Voor de lezers die zich interesseren voor gedetailleerde gegevens hier nog wat ge tallen en technische bijzonderheden. Totale aanplant 18 ha waarvan 2 ha jon ge aanplant. Aanplant per ha 5350 pieds druivestokken. Ruimte tussen de rijen 1.50 mtr., ruimte tussen de planten 1.20 mtr. Tot nu toe genoteerde maximum op brengst 58 hl per ha. De gemiddelde opbrengst per ha is 47 hl wijn die gewonnen wordt uit de druive- soorten: Merlot 50%, Cabernet Sauvignon 25%, Cabernet Franc 25%. Hier in de Saint-Emiliön noemt men de laatste Bouchot. Merlot is de druivesoort (Frans "cépage") die vooral voor de Saint-Emilion-wijnen wordt gebruikt. Het is een vroegrijpende druif die soepele milde wijnen geeft. Op zichzelf en alleen gebruikt zonder men ging zou deze wijn snel vermoeien, hij heeft wat meer zuren nodig en die worden verkregen uit de kleine maar krachtige Ca bernets die wijnen voortbrengen die vrij fors zijn en langere rijping nodig hebben en later dan de Merlot rijpen De wijnen worden al naar gelang het oogstjaar twee of drie jaar op eiken fusten "opgekweekt". Alweer zo'n vakterm die er op wijst dat een constante zorg de nog niet gebottelde wijn moet begeleiden. Dit bleek al min of meer uit het aangehaalde citaat "Les Grands Vins de Bordeaux". Ik kan niet genoeg wijzen op de waarde van het oude ambacht, dat hier nog in ere wordt gehouden. Ondanks de voortdu rende spanning die op een wijnbedrijf ge durende de produktieperiode altijd aanwe zig is, gaat er een vertrouwenwekkende rust van uit. Men heeft het Potter indertijd nogal kwalijk genomen dat hij schreef: Hoe genoeglijk rolt het leven eens gerus- ten landmans heen." Ik merk nu zelf hoe gemakkelijk iemand in de verleiding kan komen om deze voorstelling van zaken te geven voor hard werken met veel risico. De zorgvuldigheid waarmee de heer Sztark omgaat met zijn wijnen, komt ook tot uitdrukking op de etiketten waarmee hij zijn monsterflessen voorziet. Van geen enkele andere leverancier ontvangen wij zoveel informatie over het geboden produkt. Ook zonder aanwending van kostbare re clamecampagnes moet het mogelijk zijn deze noeste vlijt te belonen door voldoen de vraag naar dit nog bestaande kwaliteits- produkt uit de Bordeaux, dat bovendien nog redelijk betaalbaar is ook. Met gepas te trots en zeer terecht schrijft de heer Sztark op zijn etiketten voor het oogstjaar 1975: Vinification traditionnelle Vieillisse- ment de trois ans en foudres de chêne.' 15 Uitgebreide informatie op monsterflessen Dagi-é Sucre* Piëteit voor oude stokken

Jaarverslagen en Personeelsbladen Heineken

Heineken - Tap en Schap | 1980 | | pagina 15