van
Heineken
Waar het
ambacht van
glasblazer
door
automa
tisering een
nieuwe
kans krijgt
Het maken van glas en het vormen daarvan tot
flessen, is een voorbeeld van wonderbaarlijk
menselijk vernuft. De glasblazer, met zijn ge
bolde wangen en meesterlijke ademhalings
techniek, welke jarenlange oefening vergt, is
een van de meest geschoolde vakmensen in dit
ambacht. Maar zijn tempo ligt te laag om te
kunnen voldoen aan de hedendaagse com
merciële verlangens. Door de onophoudelijke
eisen van drankenproducenten en andere fa
brikanten is er een ongekend grote behoefte
ontstaan aan flessen en allerlei soorten glazen
potten; een enorme markt, die een revolutie in
produktiemethoden heeft teweeggebracht.
Wellicht nog meer ontwikkeld dan het ambacht
van de glasblazer zelf, is de vaardigheid die de
mens aan de dag heeft gelegd bij het ontwik
kelen van massaproduktiemethoden, waarbij
de duur van het blazen en omvormen van ge
smolten glas tot flessen wordt teruggebracht
tot enkele seconden. Een korte, verregaand
geautomatiseerde fase van een fabrikagepro-
ces, waarbij dagelijks tonnen grondstoffen
omgezet worden in miljoenen flessen.
De redactie heeft dit boeiende, aangrijpende
schouwspel enige tijd geleden bekeken in de
fabriek van Gerresheimer Glas in het West-
du itse Gerresheim bij Düsseldorf.
Gerresheimer Glas is meer dan 100 jaar
geleden opgericht. De eerste fles werd
er in 1864 geblazen. Meer dan zestig
jaar werd dezelfde techniek gebruikt,
totdat in het begin van deze eeuw de
eerste automatische apparatuur werd
geïnstalleerd. Naar omvang is de Ger-
Er wordt ook vlakglas geproduceerd
resheimerfabriek in Duitsland nu een
van de grootste glasfabrieken ter
wereld. Zij maakt deel uit van een groep
van 13 Gerresheimerfabrieken, die zich
in diverse delen van Duitsland bevin
den, en die alle behoren tot het Ameri
kaanse Owens-concern in Illinois, Ohio.
Van de dochterondernemingen zijn er
nog zeven die zich bezighouden met
glasproduktie, drie maken er kunststof,
twee kartonnen verpakkingen en één
aluminium blikken.
Het Owens-concern heeft een omzet van
3,1 miljard US dollar, en de Gerreshei
mer Glasfabriek, die verantwoordelijk is
voor ongeveer een derde deel van
Owens' internationale activiteiten, heeft
hierin een belangrijk aandeel.
De Düsseldorfse organisatie heeft een
totaalomzet van ongeveer 780 miljoen
Duitse Mark en een personeelsbestand
van 7400 werknemers, onder wie het fa-
briekspersoneel. Dit personeel produ
ceert in vier tot vijf dagploegen jaarlijks
3 miljard flessen en potten, hetgeen ge
lijk staat aan zo'n 900.000 ton glas. Er
wordt ook vlakglas geproduceerd, en
wel 12.000 vierkante meter per dag. Ge
noeg om een voetbalveld mee te bedek
ken.
Tien miljoen flessen
De relatie van Heineken met de Duitse
glasgigant dateert uit 1946. Vanaf dat
jaar tot het begin van de jaren vijftig
waren de flessenzendingen naar Am
sterdam betrekkelijk klein, en beston
den ze voornamelijk uit 66 cl flessen.
Maar gedurende de afgelopen 25 jaar is
de stroom flessenleveranties gestegen
tot vlak bij de tien miljoen per maand! Dit
wordt volkomen geloofwaardig voor wie
16