?ZZ0Ó0'°"r '0200°?°°.
Al in het prille begin van de geschie
denis van de menselijke beschaving
werd er bier gedronken. De eerste
bewijzen daarvoor, bestaande uit in
steen gehouwen afbeeldingen,
stammen uit de periode van 3000
jaar voor Christus. Zij tonen aan dat
de Sumeriërs uit Mesopotamië bier
maakten en dat deze drank in hun
samenleving een zeer belangrijke rol
speelde.
Bier, aldus een populaire heden
daagse definitie, is een waterig af
treksel van gerstemout, dat met hop
gekookt is en daarna vergist.
De eerste stap in het brouwproces is
de bereiding van de gerstemout. Dit
wordt, de naam zegt het al, verkre
gen uit gerst. Over deze belangrijke
bouwsteen bij het brouwen, door
de eeuwen heen de „eerste"
grondstof voor de bereiding van
bier, gaat dit artikel. Het wordt afge
sloten met een actualiteit van de
eerste orde, de ingebruikneming van
een unieke proefinstallatie voor het
op kleine schaal maken van gerste
mout.
Zeer oude cultuur
65°00 ton 7J0o°0 tonn' "aar-
Een Sumerische afbeelding (3000 voor
Christus), die betrekking heeft op de bierbe
reiding.
De gerstcultuur stamt waarschijnlijk uit
het oude Babylonië, het zuidelijke ge
deelte van Mesopotamië Er zijn reeds
aanwijzingen betreffende gerstcultuur,
die teruggaan tot 4200 vóór Christus.
Gerst is een graansoort die met zeer
weinig tevreden is. Zij groeit in woestijn
achtige gebieden, maar ook in landen
als Finland en Canada.
Van de eigenschap dat gerst met weinig
tevreden is en zelfs hoge zoutgehalten
van de bodem overleeft, is in Nederland
al vaak gebruik gemaakt. Na de vele
overstromingen met zeewater, die ons
land heeft gekend, is gerst steeds het
eerste gewas geweest dat op de over
stroomde gronden uitgezaaid kon wor
den. Het laatst was dit het geval na de
watersnood in 1953. Maar ook in de
nieuwe IJsselmeerpolders wordt na het
droogvallen van de grond, gerst als eer
ste cultuurgewas uitgezaaid
Hoe de gerstcultuur van het Midden-
De Kauertse pot.
Oosten naar onze streken is gekomen, is
niet bekend Wel beschrijft een Griekse
ontdekkingsreiziger, Pytheas uit Massi-
lia (Marseille), in 350 vóór Christus onze
streken als een land waar men wijn be
reidt uit graan
In 98 na Christus doet de Romein Taci
tus in zijn Germania uitvoerig het
brouwproces van de Germanen uit de
doeken
Zolang het brouwen van bier huisvlijt
was, werden er geen eisen aan de gerst
gesteld. Door de slechte bemaling (de
br°uwgerst °ngeveer iOO.QOO ton
eerste watermolen stamt uit de jaren
1400) was de kwaliteit van de gerst niet al
te best Dit veranderde toen het brouwen
meer geïndustrialiseerd werd en men de
gerst ging betrekken uit Frankrijk en wel
uit het gebied van de Somme Deze si
tuatie duurde voort tot rond 1850.
Door de concurrentie van jenever, koffie
en thee en ook door de hoge accijns
heffing raakten de brouwers in moeilijk
heden, wat de bierkwaliteit niet ten goe
de kwam. Hierdoor moest het Neder
landse bier het afleggen tegen het uit
Duitsland geïmporteerde bier. Dit leidde
er weer toe dat enige ondernemende
brouwers, onder wie G. A Heineken,
overgingen op het Beierse brouwpro
ces.
Hiervoor werden Duitse vaklieden aan
getrokken. Deze Duitse vaklieden waren
gewend om met grondstoffen uit Zuid-
Duitsland en Tsjechoslowakije te wer
ken. Vooral de Tsjechische gersten uit
Bohemen en Moravië waren van zeer
goede kwaliteit Door het gunstige kli
maat waarin deze gersten opgegroeid
waren, lieten zij zich goed vermouten en
verbrouwen.