EEN BIJZONDERE RELATIE
150 JAAR HEINEKEN
In de polder van een arm en conservatief Amsterdam begon Gerard Heineken
150 jaar geleden zijn moderne stoombierbrouwerij. Het bedrijf floreerde, terwijl
Amsterdam opbloeide. Een interessant gegeven voor het Stadsarchief Amsterdam,
dat samen met HEINEKEN de tentoonstelling 'Heineken's Amsterdam' samenstelde
GROEI EN BLOEI
In de 19de eeuw was
Amsterdam niet meer de
mooie stad van weleer.
Het woonhuis van
Gerard Heineken
tegenover de
brouwerij.
BROUWER
Wie het Amsterdamse Stadsarchief binnen
loopt, stuit direct op een stapel groene
kratten in de vorm van het getal 150. Meteen is dui
delijk: in dit gebouw wordt aandacht geschonken
aan het 150-jarige bestaan van HEINEKEN. Dat
gebeurt echter ook met een animatiefilm over de
groei van Amsterdam in de 19de eeuw. Groei en
bloei van de brouwer én de hoofdstad zijn name
lijk onlosmakelijk met elkaar verbonden, zo blijkt
uit de tentoonstelling. Of, zoals Erik Schmitz van
het Stadsarchief het uitlegt: "Eigenlijk kent de
tentoonstelling 'Heineken's Amsterdam' twee
hoofdpersonages. Gerard Heineken is natuurlijk
het ene personage, maar de andere rol wordt ver
vuld door de stad Amsterdam."
Als Gerard Heineken in 1864 brouwerij De Hooi
berg aan de Nieuwezijds Voorburgwal overneemt,
is Amsterdam immers een stad die achterblijft bij
de rest van Europa. Houtzaagmolens, kilometers
polder en verkrotte wijken vormen het stads
beeld, terwijl in Londen en Parijs de industrialisa
tie in volle gang is. "Amsterdam was destijds een
prachtige stad, maar wel een stad die gevangen
zat in zijn eigen verleden. De stad begon te ver
kruimelen en in te storten", vertelt Erik. "Na de
Gouden Eeuw was er een periode aangebroken
waarin weinig tijd was voor investering." Maar
Gerard Heineken investeert wel, in een gloed
nieuwe, imposante brouwerij - midden in de
polder, waar zich nu de Stadhouderskade bevindt.
Hij neemt de gok dat Amsterdam zal uitbreiden
en dat hij zijn bedrijf precies op de juiste locatie
heeft neergezet. En hij kreeg gelijk.
De ontstaansgeschiedenis van een groot, bekend
bedrijf als HEINEKEN tegen een stadsdecor van
explosieve groei en bloei. Dat maakte Erik en zijn
collega's bij het Stadsarchief, waar de geschiede
nis van Amsterdam wordt bewaard in de vorm
van documenten, nieuwsgierig. Ze waren be
nieuwd naar de rol die Gerard Heineken precies
speelde bij die groei van Amsterdam. En anders
om. Een ideaal uitgangspunt voor een bijzondere
samenwerking tussen het archief en de brouwer.
"Het Stadsarchief had al een band met HEINEKEN,
want het bedrijfsarchief van Heineken N.V.
wordt bij ons bewaard", vertelt hij. "Wij kwamen
dus vrij snel in beeld toen HEINEKEN het idee op
vatte om een tentoonstelling op te zetten in het
kader van het 150-jarig bestaan van de brouwerij.
Ik zag meteen aanknopingspunten voor een
tentoonstelling. De 19de eeuw is immers een
interessante periode in de geschiedenis van
Amsterdam en al snel bleek de ontwikkeling
van HEINEKEN voor te lopen op de groei van
Amsterdam. Dat is interessant, vonden wij."
20 heineken NL magazine download nu de app-versie van hnl magazine
