ACHTERGROND
NIEUWE
NIER
VOOR RENÉ
aangepast werk
irritatie
vrAAg ernaar
zijn... Flip Werner: "Natuurlijk gebeurt het ook dat
iemand niet kan terugkeren in zijn eigen functie,
bijvoorbeeld omdat deze vanwege een lichamelijke
handicap de fysieke belasting van het werk niet meer
aan kan. Dan moet je diegene helpen de nieuwe situ
atie te accepteren en vervolgens samen kijken wat er
nog wél kan. Het gaat ons niet om de korte termijn,
maar om gezond werken, van nu tot aan iemands
pensioen."
Collega Rick Verbeek kan daarover meepraten. Hij
is vanwege zijn ziekte niet meer in staat zijn werk
te blijven doen. Rick heeft al jaren een slopende
nierziekte, wat een aanslag is op zijn energiehuishou
ding. Als magazijnmedewerker bij het HEINEKEN-
distributiecentrum in Rotterdam moest hij onder
andere grote kisten en vaten sjouwen. "Dat lukte op
een gegeven moment niet meer. In overleg met de
bedrijfsarts en mijn leidinggevende ben ik toen op
een afdeling geplaatst waar ik niet meer hoef te tillen.
Mijn collega's en leidinggevenden reageren ook goed:
natuurlijk vinden ze het lastig als ik op een drukke
dag om drie uur naar huis ga, maar ze snappen het.
Ik heb weieens langer doorgewerkt, maar dan ben ik
dagen gesloopt. Dat weten ze ook."
Toch is het niet altijd vanzelfsprekend dat zieke
werknemers zoals Rick alle begrip krijgen, stellen de
deskundigen. Sterker nog: onbegrip bij ziekte is iets
universeels, meent Jan Stoffijn. "Zeker terugkerend
verzuim kan op den duur tot irritatie en onbegrip
leiden bij leidinggevenden en collega's. Zo van: 'Ik zag
je zaterdag wel op het sportveld staan. Dan kun je
toch ook werken?' Het bespreken van de situatie, ook
vanuit de werknemer zelf, biedt vaak de opening voor
de oplossing."
Volgens arbeidspsychologe Ria Hulzebos is het
essentieel dat het onderlinge vertrouwen niet zoek
raakt. "Het kan lang duren voordat iemand lichame
lijk en mentaal weer normaal functioneert. Ande
ren weten dat dan wel, maar durven er niet naar te
vragen. Doordat het onuitgesproken blijft, kunnen er
irritaties ontstaan. Op een gegeven moment kan het
dan vastlopen."
Ook in de spreekkamer van Flip Werner is 'onbegrip
bij collega's' een terugkerend onderwerp. "Overigens
is dat onbegrip er meestal niet uit onwil, maar echt
vanuit onwetendheid. Hoe kunnen collega's ook écht
snappen wat je ziekte met je heeft gedaan? Dat is heel
erg lastig." Flip adviseert er vooral over te praten.
"Vraag bijvoorbeeld een moment in het teamoverleg
om uit te leggen wat er met je is gebeurd en hoe je je
voelt. Wat je lastig vindt, waarmee mensen je kunnen
helpen. En omgekeerd! Dat kan vaak al heel veel goed
doen."
Communiceren, dat is dus de kern. Ook de leiding
gevende heeft hierin een rol. Ria Hulzebos: "De
werknemer moet leren te praten over z'n ziekte en
herstel, maar de leidinggevende moet leren de signa
len te herkennen en door te vragen. Veel werknemers
durven dat niet goed. Terwijl het heel concreet gaat
om de vraag: 'Wat kunnen wij doen om jou weer goed
te laten functioneren?' Duidelijke afspraken maken;
dat is de basis voor een geslaagde re-integratie voor
alle partijen."
Voor Rick Verbeek moet de echte re-integratie nog
beginnen: zijn nieren zijn zo achteruitgegaan dat hij
sinds dit voorjaar thuis moet dialyseren. "Ik zit nu
dagelijks aan de machine en kan dus niet werken.
Maar ik hoop eind augustus terug te komen. Met de
bedrijfsarts en mijn leidinggevende heb ik afgespro
ken dat ik mijn oude werk weer oppak. Ik hoop dat dat
gaat lukken en dat ik voldoende energie heb, want van
thuis zitten word ik stapelgek. Ik wil heel graag blijven
werken, dus geef ik het niet gauw op!"
Soms neemt iemand, nog
voor hij ziek thuis komt te
zitten, zelf het heft in handen.
Zoals collega René Witvliet,
global category leader Glass
in Zoeterwoude. René (47)
lijdt aan een erfelijke ziekte,
die zijn nieren ernstig aantast.
"Ik werk nu fulltime, maar als
er niets gebeurt, moet ik over
een aantal maanden aan de
dialyse. Zover wil ik het niet
laten komen. Dus ben ik nu ac
tief op zoek naar een levende
nierdonor. Daartoe organiseer
ik voorlichtingsbijeenkomsten
met deskundigen en heb ik
een website gemaakt. Ik merk
dat mijn collega's erg met mij
meeleven, maar niet precies
weten hoe ze mij kunnen
helpen. Natuurlijk geef je ook
niet zomaar een nier weg.
Toch zet ik alles op alles om
iemand te vinden die bereid is
aan mij een nier af te staan,
zodat ik nog zo'n twintig jaar
vooruit kan zonder dialyse.
Ook een HEINEKEN-collega
kan een donor voor mij zijn!"
Meer weten over René? Kijk
op www.kidney4renato.nl.
heineken nl magazine 17