'Zo met de grond en het bedrijf bezig zijn
dat beide een goede toekomst hebben'
OVER GERST EN HOP
UITGEKIEND VERBOUWEN
OP EIGEN KRACHT
teelt financieel aantrekkelijker." Of zoals Aard het samenvat:
"Duurzaamheid is voor mij: zo met de grond en het bedrijf
bezig zijn, dat beide een goede toekomst hebben. En uiteinde
lijk zijn de financiën daarbij heel belangrijk. Zonder geld geen
bedrijf."
De crux van duurzame landbouw zit in het verhogen van de
bodemvruchtbaarheid door om beurten bepaalde gewassen
te telen op dezelfde grond. Aardappelen, bijvoorbeeld, putten
de bodem uit en brengen snel ziektes over. Maar als tussen de
gewassen door groenbemesters, zoals mosterd wordt
verbouwd, komen er weer meer organisch materiaal en lucht
in de grond. Natuurlijk kan Heineken de telers in het duur
zaamheidproject hier niet toe dwingen. Hagge: "Uiteindelijk
zijn de akkerbouwers baas in hun eigen bedrijf. Zij bepalen
wat er gebeurt en in welk tempo." Aard heeft in ieder geval al
een belangrijke stap in de goede richting gezet. "Hier in de
Flevopolder is een bouwplan van één op drie gebruikelijk,"
vertelt hij. "Dat houdt in datje eens in de driejaar hetzelfde
gewas op dezelfde grond verbouwt, ik ben nu overgestapt
naar één op zes. Slechts eens in de zes jaar zet ik aardappe
len op dezelfde plek en ik verbouw voor de helft granen, want
die verbeteren de bodem. Het heeft nu al effect. De grond is
beter bewerkbaar. Ik kan makkelijker zaaien, poten en
oogsten, en de gewassen groeien beter. Zo maak ik minder
kosten." Veel deelnemende telers hebben inmiddels soortge
lijke ervaringen en worden steeds enthousiaster. Ze organise
ren al geheel op eigen initiatief onderlinge bijeenkomsten
waar ze hun ervaringen met duurzame teelt uitwisselen.
Vanwege dergelijke successen heeft Heineken besloten het
project uit te breiden. Hagge en de andere afnemers die zich
hebben aangesloten, zijn nu in gesprek met zestig boeren uit
de Flevopolder die willen meedoen met het duurzame
project. "De telers zijn gemakkelijk te enthousiasmeren," zegt
Hagge. "Doordat we bijvoorbeeld waren genomineerd voor
de Maatschappelijk Verantwoord Ondernemerprijs van het
ministerie van Landbouw, zaten veel boeren al te wachten tot
ze mochten meedoen."
Maar er zijn nog meer ambities. In de komende driejaar
willen Hagge en zijn team een systeem voor duurzame teelt
vastleggen, dat in de hele agrarische sector kan worden
uitgerold. Boeren met de nodige certificaten kunnen uitbrei
den naar een duurzame manier van werken. Daarbij zullen
ze jaarlijks duurzaamheidsplannen moeten maken en
uitvoeren voor de verbetering van duurzame teelt en daarop
zullen ze gecontroleerd worden. Idealiter kan dit systeem
zichzelf over driejaar op eigen kracht in stand houden, zodat
Heineken de bemoeienis kan terugschroeven tot het niveau
van de andere betrokken afnemers. Hagge: "Om die reden
realiseren we nu met de agrariërs en de andere afnemers
een stichting die het uitdragen van kennis over duurzame
landbouw stimuleert. Ook stimuleren we dat de Agrarische
Unie en andere landbouworganisaties met een buitendienst
die toch al bij de boeren thuis komt, de opgedane kennis
gaan overbrengen." Hagge hoopt dat het ministerie van Land
bouw het project in de toekomst meer gaat ondersteunen,
bijvoorbeeld financieel. Hij heeft daar goede contacten, waar
echter nog niets concreets is uitgerold. Maar wat er verder
ook gebeurt, Aard is al helemaal tevreden over het project.
"Het heeft me met de neus op de feiten gedrukt, waardoor ik
een heldere toekomstvisie heb kunnen ontwikkelen," vertelt
hij. "En nu het project uitbreidt naar meer boeren, kunnen we
nog meer kennis en ideeën delen."
De ingrediëntenlijst van een biertje is kort: water,
gerstemout en hop.
Heineken Nederland gebruikt jaarlijks 300.000 ton gerst.
Om dat te verbouwen is 42.000 hectare grond nodig.
Gerst groeit in streken met een gematigd klimaat.
Heineken Nederland gebruikt jaarlijks 180 ton hop-
extract.
Hop is een vaste klimplant die zo'n acht meter hoog
wordt en ongeveer vijftien jaar op dezelfde plek blijft
staan.
ieder jaar in september of oktober kan worden geoogst.
Alleen de onbevruchte vrouwelijke bloem, de hopbel,
bevat de bitterstoffen die nodig zijn voor het bier.
[18] Heineken ni magazine