/vmsteN
BIER
1PRADPILS
Grepen uit de Am stel geschiedenis (II)
Speciaal etiket
Sleutelhanger aktie
Proficiat!
(Slot van pag. 1)
De eerste Amsteladvertentie!
BE1JERSCH BIERBROUWERIJ
DE AMSTEL, AMSTERDAM
De ondergeteekenden berigten dat zij,
van af 9 dezer zullen beginnen met de
aflevering van hun Winterbier.
DE PESTERS, KOOY CO.
Deze advertentie verscheen kort na
Nieuwjaar 1872 in het Algemeen Han
delsblad. Het eerste bier werd in tegen
stelling tot de aankondiging pas maan
dag 15 januari afgeleverd.
Op 26 juni werd het laatste brouwsel
van dit seizoen gekookt; een dag tevo
ren was het mouten gestaakt - men had
500.000 kg gerst verwerkt.
Het eerste brouwjaar was teneinde. Even
een kijkje buiten de brouwerij: in 1872
wordt in Engeland op 16 maart de eerste
cupfinal gespeeld; 14 mei zegt Bismarck
in de Rijksdag de bekende woorden:
„Nach Canossa gehen wir nicht!";
Krupp in Essen plaatst 's werelds eerste
bedrijfsideeënbus; 22 mei legt Richard
Wagner (op zijn 59ste verjaardag) de
hoeksteen van zijn theater in Bay-
reuth; in Frankrijk voltooit Jules Verne
zijn boek De reis om de wereld in 80
dagen.
De Amsterdamse kermis was telkenjare
een grote gebeurtenis, die bij de brou
wers zeer populair was, want er werden
dan geweldige hoeveelheden bier ge
dronken: in 1875 bijvoorbeeld wel
150.000 liter.
Dat was de laatste keer dat de kermis
werd gehouden.
Uit 1873 hebben we nog een aardige
herinnering aan de kermis.
De Amsterdamse nachtwachten hadden
de gewoonte om bij de jaarwisseling de
burgerij een rijmprent aan te bieden.
Dat deden ze ook ter gelegenheid van
de kermis van 1873 die op 8 september
begon
Boven het gedicht stond een afbeelding
van de Beijersch-bierbrouwerij de Am-
stel en de tekst luidde:
De nachtwacht
Op Amstels kermis bieden wij
U weer, in prent, een brouwerij
Bier toch is de vriend van velen
En uiten daarbij dezen wensch:
Dat krachtig bier een ieder mensch
Door heel het land mag strelen!
En dat, als de geringsten man
Zelfs krachtig bier bekomen kan,
Om 't ligchaam te versterken
Dat dan geen geestverdovend vocht,
Tot veler leed, weleer gezocht,
Zijn invloed meer doe merken!
Waarschijnlijk is dit een van de vroegste
vormen van reklame voor de Amstel ge
weest.
Het inzicht in het brouwproces was in
deze tijd nog niet veel dieper dan in al
die eeuwen ervoor. Zo dacht men dat
de vergisting een chemisch proces was.
Louis Pasteur was een andere gedachte
toegedaan, die hij naar voren bracht in
zijn Etudes sur la bière, een boek dat in
1876 verscheen. Gist, zei hij hierin, is
een levend organisme en gisting is leven
zonder zuurstof, waarbij de splitsing van
suiker als energiebron dient.
Dat men 1876 als geboortejaar van de
biologische bedrijfscontrole beschouwen
wil nog niet zeggen dat er na de belang
wekkende woorden van Pasteur veel
gecontroleerd werd. Pasteur hield de
brouwers voor dat ze voor zuivere gist
moesten zorgen als zij niet wilden dat
hun brouwsels bedierven. Maar omdat
men niet wist hoe zuivere gist gekweekt
moest worden, bleef alles bij het oude.
Gelukkig ging E. Chr. Hansen chef van
het fysiologisch laboratorium van Carls-
berg in Kopenhagen door op het werk
van Pasteur en hij ontdekte dat de
brouwgist uit slechts één enkele soort
mag bestaan, een soort die geschikt is
voor de bierbereiding en hij ontdekte
tevens hoe men een gistreinkultuur kon
kweken. Toen was het inmiddels 1883.
De ontdekking van de gistreinkultuur is
een zegen geweest voor de brouwers,
want nu konden ze het hele jaar brou
wen, hetgeen voorheen 's zomers niet
mogelijk was daar de lucht in het koel-
schip bedreigd werd door infectiekiemen
van vruchtbomen en struiken en men
dan beter van nieuwe bezinksels kan af
zien.
Het jaarrond-brouwen was mede moge
lijk geworden door een andere zegen
rijke uitvinding: de koelinstallatie van
Carl von Linde, die in 1875 bruikbaar
was.
Deze kentering in de brouwerijwereld
viel samen met een commandowisseling
bij de Amstel Brouwerij in de technische
dienst: de heer Uhlenbroek overleed in
1880 en hij werd opgevolgd door de
heer J. H. Bienfait, die de leiding zou
houden tot zijn dood in 1909. Hij werd
sinds 1901 bijgestaan door de zoon van
een der oprichters, dr. Joh. van Marwijk
Kooy, die evenwel reeds in 1907 over
leed.
(wordt vervolgd)
Onlangs is ons reklamebureau, voluit
N.V. Reclameadvies- en Advertentiebu
reau Prad verhuisd van hun kantoren
en studio's in het gebouw van de Am
sterdam-Rotterdam Bank aan de Sar-
phatistraat naar het pand Wibaut-
straat hoek Ringdijk.
Ter gelegenheid van de opening heeft
onze afdeling Reklame bier aangeboden
in flessen die waren voorzien van een
speciaal etiket, dat was afgestemd op
deze gelegenheid: prachtpils voor Prad-
jesmakers, speciaal brouwwerk voor
Prads nieuwe bouwwerk.
D
SPECIAAL BROUWWERK
O, X I
WAT ER ZO LEKKER IN GAAT j
Nu de grote glazen-
aktie alweer geruime
tijd voorbij is begint
over enkele dagen de
sleutelhangeraktie die
behelst, dat de consu
ment bij aankoop van
vier pullen of zes
flessen pils een sleutel
hanger cadeau krijgt.
Deze ziet er uit zoals
de nevenstaande teke
ning aanduidt.
De bevoorrading van
de groothandel is
reeds begonnen en de
detaillisten zullen
over enkele dagen
worden voorzien van
deze sleutelhangers.
De chef van ons bedrijfslaboratorium,
de heer Chr. H. J. Dams, is vorige week
geslaagd voor het algemeen deel van het
examen statistisch analyst.
Onze hartelijke gelukwensen voor deze
prestatie.
De heer L. A. (Bertus) Nooy, assistent
op onze reklamestudio, heeft met goed
gevolg de vijfjarige cursus van de Riet
veld Academie beëindigd.
Gefeliciteerd, kunstacademicus!
AMSTEL