VIER GENERATIES
Ter gelegenheid van het
veertigjarig bestaan van
ons agentschap Bouman
te Warffum werd deze
foto gemaakt van vier
generaties Boumante
weten v.l.n.r. de heer H.
A. Bouman (31), J.
(Hansje) Bouman (3Vï)
en de heren H. en H.
Bouman, resp 66 en 90
jaar oud.
Maar natuurlijk gingen we trouwe na
volgers van Anggerèk niet alleen naar
deze tentoonstelling om te genieten van
een decor, een koninginnekroon en een
doopvont. Onze belangstelling gold eigen
lijk de drinkpullen en glazen op deze
tentoonstelling.
Onder meer zagen we een paar vergulde
bekers met deksel, die Karei XII in 1699
als geschenk aan Tsaar Peter in Rusland
overhandigde. Ze werden in 1698 door Jo-
han Nützel te Stockholm vervaardigd. Ver
der is er in de zilverafdeling een fraaie
Flapkan met gedeeltelijk gedreven, gedeel
telijk gegraveerd en geciseleerd decor. In
het deksel een penning in classicistische
stijl met Duitse inscriptie en zes kleine
ovale medaillons met hoofden er straals
gewijs omheen (1740). In het artikel over
de verzameling van keizer Wilhelm II op
Huize Doorn mocht ik u reeds een uit
voerige beschrijving geven over dit soort
pullen (Het Spongat van april 1959). Een
inwendig vergulde beker met gegraveerd
decor heeft in de bodem een zilveren munt
van 1718 met het borstbeeld van Karei XII
en het randschrift
CAROLVS A XII D G REX SVECIAE.
In de jaren rond 1750 en 1760 stond het
Zweedse zilverwerk gemiddeld op het
hoogste peil en zelfs de kleinste Zweedse
stadjes bezaten zilversmeden met grote
artistieke en technische begaafdheid, waar
bij de bekers als meesterstuk dienst deden.
KUIPERSTOBBE
Eerst in een laat stadium steeg de Zweed
se ceramiek boven de vervaardiging van
eenvoudig aardewerk uit. In de gehele ze
ventiende eeuw nam men genoegen met de
import van Chinees porselein en tevens op
bescheiden schaal Hollands en Duits aar
dewerk. Slechts de fabriek in Rörstrand,
vlak buiten Stockholm, kon de concurrentie
enigszins het hoofd bieden en op deze
tentoonstelling vinden we dan ook geen
pullen. Slechts een punchbowl met rijke
versiering van planten in reliëf en poly
chrome beschildering in moffelkleuren on
der de naam kuiperstobbe doet ons aan
bier denken. Rörstrand 1764.
KUNGSHOLM
In artistiek opzicht wordt de gehele Zweed
se glasfabricage in de 18e eeuw geheel be
heerst door de Kungsholm glasfabriek in
Stockholm. Dit glas heeft een ongekunstel
de waardigheid en een spaarzaamheid in de
dikwijls herhaalde versiering. Bokalen met
deksel, roemers met deksel behoren tot
de beste produkten. Op deze tentoonstel
ling zien we enkele fraaie voorbeelden. Mo
nogrammen en wapens omgeven door lau
rier- en palmtakken komen verreweg het
meeste als ornament voor. Op de tegen
overgestelde zijde van het glas vindt men
dikwijls een stralende zon, direct overge
nomen van de vroege Neurenbergse gra
veerkunst, of wel de poolster, een populair
nationaal symbool, dat ook op aardewerk
uit dezelfde tijd voorkomt.
G. W. H.
„Moge de tentoonstelling van Zweedse
kunst, door ons volk begrepen worden
als een nieuwe getuigenis van de oude
vriendschap tussen onze landen en mo
gen zeer velen van ons vreugde beleven
aan dit zelden gezien panorama van de
Zweedse Gouden Eeuw."
Dr. A. F. G. van Schendel,
Hoofddirecteur Rijksmuseum
23