als de grafoloog, die drie regels uit een
brief krijgt om daaruit een karakter te
beschrijven. Neen, wil de pianoverkoper
succes kunnen verwachten, dan zal hij het
instrument moeten laten juichen, zowel aan
de hoge als aan de lage kant, hij zal ze
beide moeten laten samenklinken in mineur
en majeur. Dan pas weet u wat de piano
in zich heeft.
Geef daarom de grafoloog zoveel schrift-
proeven als u hebt: een paar schoolschrif
ten, enkele liefdesbrieven, een brief aan
de kinderen, een brief aan een oude vriend
(die u eens onbestelbaar hebt teruggekre
gen), enig werk van kantoor enz. Zeg hem
erbij als u het nog weet onder
welke omstandigheden u dit alles hebt ge
schreven en de grafoloog zal u zielsdank-
baar zijn. Want nu kan hij vooruit, nu
kan hij de ontwikkeling van uw karakter
volgen, nu kan hij onmiddelijk verklaren
waarover hij anders dagen had moeten
piekeren, nu heeft hij de hele mens.
U zult versteld staan wat een bekwaam
grafoloog kar, opmaken uit een enkele
brief, ook al vertelt u hem er niets bij.
Hij bevindt zich dan in de situatie van de
chemicus die een flesje met een licht
bruine vloeistof te onderzoeken krijgt. Wat
zit erin? Thee, cognac, Münchener bier,
roestwater, bruine verf? O, u HOEFT
niets te zeggen, hij komt er wel achter,
maar het kost veel tijd.
U heeft eens een brief zitten schrijven in
de bus van Amsterdam naar Aalsmeer;
naast u zat een dikke man, zodat u weinig
armslag had in die hobbelende bus. Op
zekere keer krijgt een grafoloog die brief
van u onder ogen en hij bekijkt met ver
bazing dat beverige schrift. Hoe is dat
ontstaan? Heeft de schrijver een ruw
houten plank of de straat als onderlegger
gehad? Had hij kort tevoren een paar ron
den gebokst of andere zware arbeid ver
richt? Was hij hypernerveus of mankeert
hem iets aan de handspieren Of is de
brief in een rijdend voertuig tot stand ge
komen
Als een echte detective combineert, dedu
ceert en redeneert de grafoloog vaak.
Het is een zeer grote uitzondering als
men door handschriftverdraaiing de gra
foloog om de tuin kan leiden. De leek zal
altijd die dingen in zijn handschrift gaan
verdraaien, die hij kenmerkend voor zijn
schrift acht en steeds zal hij langzaam gaan
schrijven en de helling van zijn schrift
gaan wijzigenschrijft hij altijd voorover
hellende letters, dan zal hij de verdraaiing
zoeken in meer opgerichte letters. De gra
foloog ontdekt al spoedig tegenstrijdig
heden, hij voelt dat de man hem niet
recht in de ogen durft te kijken (hij liegt
in feite immers) en eromheen draait. Hij
vraagt zich af waarom het schrift zo lang
zaam is en al spoedig zal hij een gevoel
van onbehagen niet kunnen onderdrukken
bij dit leugenachtige schrift. Er klopt iets
niet.
Nee, dat doet het zeker niet en vele schrij
vers van dreigbrieven of chantageplegers
hebben ondervonden, dat het rapport van
een grafoloog vaak harder aankomt dan
een klap met een wapenstok. Want men is
nog niet anoniem al vermeldt men zijn
naam niet.
Goed gereedschap is het halve werk. Daar
om vragen grafologen zo dikwijls om
handschrift dat met een echte pen is ge
schreven, dus waarvan de punten door de
druk op het papier uit elkaar wijken en
dus gewoonlijk dunne ophalen en dikke
neerhalen maken, hetgeen een ballpoint
niet doet. De grafoloog wil namelijk graag
waarnemen hoe, wanneer en waar de
schrijver op zijn pen drukt. Is die druk
krachtig of gering, gelijkmatig of onregel
matig?
Tot het gereedschap behoort ook de hand,
die de pen bestuurt. Het handschrift leert
ons niets omtrent de grootte van de hand
een reus kan best klein schrijven en een
dwerg fors. Links of rechts? Dat heeft
in wezen geen invloed op het onderzoek,
want geestelijk bent u ook niet links of
rechts (ditmaal niet in politieke zin be
doeld), al zal de grafoloog wel graag wil
len weten of u links of rechts schrijft.
Een beroemd voorbeeld is de admiraal
Horatio Nelson, die rechts heeft leren
schrijven; toen hij zijn rechterarm had ver
loren, leerde hij zichzelf links schrijven.
Ziet men nu uit beide perioden hand
schriftproeven van Nelson, dan valt on
middellijk het verschil op, maar bij nadere
bestudering blijft hij dezelfde Nelson.
Hetzelfde ziet men bij mensen die beide
armen verloren hebben en met de mond
hebben Ieren schrijven of met de tenen.
Na veel studie rijst uit het schrift het
beeld omhoog van het temperament, de
wilskracht, de intelligentie en het niveau.
De bepaling van het niveau is een der
belangrijkste dingen, want daarmee kan de
beoordeling van een handschrift pas goed
voet aan de grond krijgen. Niveau van
14