Vijfentwintig ton gerst per uur kan de
zuigleiding uit een gerst schuit lossen; als
zo'n lading vijfenzeventig ton bedraagt is
de schuit dus in drie uur leeg. Noodzake
lijk voor het goed functioneren van de
pneumatische lossing is, dat de zuigbuis
geheel in de gerst steekt en daarvoor zorgt
in dit geval de hulpmouter A. E. Butler,
die we hier bezig zien.
Gelukkig is de gerstkorrel niet zo glad,
dat er, zoals bijvoorbeeld bij lijnzaad, mil-
letzaad en kanariezaad het geval is, gevaar
bestaat, dat men erin wegzakt en ver
drinkt
En zo verstreek juli en kwam augustus,
die ook al niet door zonneschijn uit
muntte. Daar de gerst rijp was en
niet eindeloos op het veld kon blijven
staan, moest toch zo goed en zo kwaad
als het ging geoogst worden. Was er dus
eens een dag of enkele dagen, waarop wei
nig of geen regen viel, dan gingen de
boeren zoveel mogelijk gerst binnenhalen.
Ook op dit gebied is de mechanisatie sterk
doorgedrongen. Men gebruikt hier zoge
naamde maaidorsers, grote rijdende machi
nes, die als een auto bestuurd worden.
Strook voor strook wordt tot op de grond
afgemaaid. De halmen komen dan terecht
in de dorsinrichting van deze machine, en
een man, die op de maaidorser meerijdt,
vangt de gedorste gerst op in zakken,
welke op een stapel klaar liggen. De
zakken gerst worden op een wagen ge
plaatst, waarvan ze later door vrachtauto's
worden overgenomen.
Door het voortdurende natte weer bestond
het gevaar, dat tussen de goede gerst ook
minder goede partijen zouden terecht
komen. Niet alleen hadden wij te maken
met min of meer natte gerst, maar doordat
de rijpe gerst op vele plaatsen was gaan
legeren, kregen de aren, die vrijwel op de
grond lagen, nagenoeg geen kans om te
drogen. Hier en daar begonnen de korrels
in de aren al weer wortel te schieten. Dit
noemt men schot. Dat is een proces,
dat wij wel graag in de mouterij zien ge
beuren, maar niet op het land. Zoals ge
zegd natte gerst kan niet worden opge
slagen zonder kans op bederf. Daarom
moet deze eerst gedroogd worden tot on
geveer 14% vocht. Krijgt men dus gerst
korrels, die al worteltjes vertonen, dan
verschrompelen de worteltjes door de war
me lucht in de droger en de eens gekiemde
korrel kiemt nu eenmaal niet voor de
tweede keer. Komen zulke dode korrels in
de kiemtrommel in onze mouterij, dan gaan
ze soms schimmelen en rotten. Er moest
dus tegen gewaakt worden, dat dergelijke
gerst ontvangen werd. Daarom gingen onze
moutmeester, de heer Aalbers, en onder
getekende omstreeks half augustus naar
Limburg om op de diverse akkers te gaan
zien hoe de gerst er bij stond en in hoe
verre deze nog als brouwgerst geschikt
was. Een loodgrijze lucht boven het Lim
burgse landschap en afwisselende regen
buien waren niet erg moedgevend. In twee
dagen werd een gebied doorkruist vanaf
Echt, dat ongeveer in het midden ligt tot
Valkenburg in het zuiden. Daarbij ging het
vaak over landwegen met diepe karre-
sporen en nu en dan over reeds gemaaide
akkers. De grond was zo doorweekt, dat
de auto soms op de vette grond bleef ste
ken, zodat we dan moesten uitstappen om
hem op een steviger ondergrond te duwen.
De stand van de gerst was van matig tot
slecht. Er waren akkers, waar niets meer
overeind stond. De halmen lagen druipnat
tegen de grond en het bleek dan ook wel,
dat verscheidene percelen in min of meer
ernstige mate schot vertoonden. Niet alleen
de gerst, maar haver en tarwe waren er
eveneens slecht aan toe. Ook waren er
akkers, waar door het natte weer het on
kruid zijn kans gekregen had en uitgelaten
bloeiend met kop en schouders boven de
gerst uitstak. Een soort Keukenhof in het
klein dus. Er moesten dan ook wel enige
percelen wegens schot of overwoekering
door onkruid worden afgekeurd. Verschei
dene boeren hebben wij gesproken en bij
