Gambrïnus, koning-uitvinder of schertsfiguur
...Maar de eigenlijke patroon van het bier
en de brouwer is zeker Gambrinus. Wie
Gambrinus is geweest, weten wij niet zeker,
hoewel er veel over hem gepraat en ge
zongen is. Volgens de ene lezing moet hij
een koning in Brabant zijn geweest, die in
de tijd van Karei de Grote heeft geleefd.
Maar volgens anderen gaat het om een
Bourgondische vorst of hertog Jean Primus,
die in 1251 geboren werd. Wij houden het
liever bij de tweede versie.
Hoe het zijsedert de zestiende eeuw gaat
Gambrinus door voor de koning van het
bier en hem wordt zelfs de uitvinding van
het bier toegeschreven:
„Ik werd bij mijn leven Gambrinus
genoemd,
Koning van Vlaanderen en Brabant,
Van gerst heb ik mout gemaakt
En zodoende het bierbrouwen uitge
vonden.
Daarom kunnen de brouwers naar
waarheid zeggen,
dat zij een koning tot meester hebben".
Hij wordt meestal afgebeeld als een Ro
meins ridder, op het hoofd een arenkrans
Lange schaduwen en sfeer op het Rembrandtsplein
en een helm met een kroon in de hand. Op
de achtergrond maaien de mensen koren en
wijst men op een bierton.
(Uit: 5000 Jahre Bier, Dr. M. Hoffmann)
Jean Primus was hertog van Brabant, zwa
ger van Philips de Stoute, koning van
Frankrijk en leefde in het laatst van de der
tiende eeuw. De kroniek tekent hem als
de volmaakte ridder: edel, dapper, recht
vaardig en onbaatzuchtig. Daar hij grote
drankgelagen verafschuwde, hield hij van
bier en prees door woord en daad de goede
eigenschappen ervan aan. Zijn naam werd
dan ook aan het bier verbonden. De spraak
makende gemeente verhaspelde zijn naam
tot Gam Brinus en de overlevering veran
derde ook de voorstelling die men eertijds
van deze figuur had in de lachwekkende
en vreemde figuur die men op afbeeldin
gen kan zien. De tegenstelling tussen de
echte Jean Primus en de schertsfiguur Gam
brinus beschouwen wij als een symbool van
de leidende principes van het blad van on
ze vereniging.
(Uit: La Gazette de Jean Primus, la revue
technique et professionnelle des distributeurs,
(Parijs)
17
