de vakantie
zulk een bewerking nog het oude voor
komen.
Iets wat ook geldt voor de eigenaars.
U hebt er geen idee van hoe een gewalste
hoed eruit ziet. En nog minder hoe de man
eruit ziet die tot de conclusie komt dat hij
de eigenaar is van die gewalste hoed.
De valhelm voorkomt al deze gevaren. En
door de koptelefoon en een daarbij horend
systeem van geluidoverbrenging zal de be-
zichtiger ervaren dat hij er niet alleen bij-
hoort, maar ook hoort hetgeen er bijhoort.
Een van de meest verbazingwekkende fa
brieken die ik ooit heb bezichtigd, had,
naar ik meen, iets te maken met het ma
ken van kant, of het maken van machines
die de machines maken die de kant maken.
Het kan ook iets geheel anders zijn ge
weest natuurlijk.
De hele fabriek was ondergebracht in een
gebouw, dat zo klein, zo oud en zo donker
was als een kleine, oude, donkere stal.
Deze stal was gelegen bovenaan een hou
ten trap die op labiele wijze bevestigd was
aan de zijgevel van een oud stenen ge
bouw. De trap bewoog licht. Een man die
Pudding heette (een naam die hij op de
Engelse manier uitsprak als Ping) trapte
door een van de treden. Onze gids die hem
bevrijdde, nam hem bij de arm, boog naar
hem over en brulde in zijn oor: „Verrot!"
Dit was werkelijk het laatste woord dat
wij van hem hoorden.
Want de grootste moeilijkheid voor de fa-
brieksbezichtiger is, dat hij niet kan horen
en evenmin kan veronderstellen wat de gids
zegt. Toch moet hij de juiste gelaatsuit
drukking op het juiste ogenblik opbrengen
grote interesse, verbazing of vreugde.
De gemiddelde fabrieksbezichtiger komt er
nooit achter over welke machine het gaat
of waarom het erover gaat.
Voor hem is alles een groot mysterie.
Neem nu die machine waarvan hij denkt
dat het een grofstamperateur is die met
zijn vijfenzeventig mechanische vingertjes
aan het stamperen is en zo nu en dan on
der het uiten van een snuitgeluid een groot
stoomhamerapparaat laat vallen. Daarnaast
staat dan de stille figuur van de gids, die
zijn mond opendoet en weer sluit, met ogen
en wenkbrauwen werkt en zijn armen ge
bruikt als een Fransman.
De fabrieksbezichtiger kijkt geïnteresseerd
„Zie je wel?!"
,,Dat vind ik jlauwhad dan gezegd, dat
het niet mag
13
